Lorenzo Lotto. Święta Rodzina z aniołami, małym św. Janem Chrzcicielem, św. Elżbietą i św. Zachariaszem
(lub: Poznanie boskiej natury Dzieciątka Jezus), ok. 1536-1537.
Luwr, Paryż.
Jeden z najpiękniejszych obrazów Lotta Święta Rodzina doskonale świadczy o oryginalności malarza. Do tradycyjnej sceny adoracji Dzieciątka przez Świętą Rodzinę wprowadzeni zostają, jak głosi pełny tytuł dzieła, mały św. Jan Chrzciciel, św. Elżbieta i św. Zachariasz. Ich obecność ma znaczenie symboliczne, bo jak wyjaśnia dalej w tytule Lotto, obraz w istocie pokazuje poznanie boskiej natury Dzieciątka Jezus. Oto bowiem mały św. Jan Chrzciciel, ubrany w skórę lwa, wskazuje na Chrystusa i pochyla nad nim krzyż, jak gdyby chciał powiedzieć, że leżące Dzieciątko jest synem Bożym i przez swoją mękę zbawi świat. Wydaje się, że rodzice św. Jana starają się go powstrzymać przed wykonaniem gestu zapowiadającego śmierć na krzyżu. Ich niepokój kontrastuje z łagodnym spojrzeniem Maryi, która potwierdza, iż gotowa jest przyjąć każdy boski wyrok. Wzniesione ku górze i rozłożone ręce Dzieciątka mówią o tym samym - zapowiadają Mękę. Także św. Józef, mimo iż w jego wzroku odnaleźć można ślady zaniepokojenia, zachowuje spokój i powagę.
W centrum obrazu znajduje się grupa aniołów, które w charakterystyczny dla Lotta sposób, przypominają bezcielesne i nieziemskie zjawy. Artysta najczęściej maluje je przy użyciu jednego koloru, błękitu, bladego różu lub zieleni, nawiązując do wzorów malarskich i graficznych z Europy Północnej. Grupa ta kontrastuje wyraźnie z pełną przepychu kolorystyką całego obrazu, w której dostrzec można wyjątkową wrażliwość Lotta na błękity i zielenie.
źródło:
WIELCY MALARZE, ICH ŻYCIE, INSPIRACJE I DZIEŁO.
Wydawca: Eaglemoss Polska
