PRZED BALEM MASKOWYM

Przed rokiem 1914 Max Beckmann maluje zgodnie z kanonem sztuki swego czasu. Przyswaja sobie futuryzm, kubizm, sztuki prymitywne i tradycję niemiecką. Jego dzieło łączy wszystkie te artystyczne tendencje, ale jest przede wszystkim ekspresjonistyczne, zarówno w tematyce jak i w manierze. Później, już po wojnie, kiedy w Niemczech hasłem staje się "obiektywność", Beckmann przejmuje karykaturalny i cyniczny styl Grosza i Dixa.
Jednakże odejdzie on od niego bardzo szybko, ważniejszym bowiem staje się dla niego poszukiwanie w realizmie pierwiastka metafizycznego. Twierdzi między innymi: "Brueghel, Hogarth, Goya przedstawiają wszyscy trzej metafizykę w obiektywności. Jest to również i moim celem."
Podczas gdy malarstwo Dixa czy Grosza zajmuje się ukazywaniem społeczeństwa w kryzysie, twórczość Beckmanna ma bardziej pozytywną wymowę. Jego spojrzenie jest mniej ostre, jego wiara w człowieczeństwo mocniejsza. Na pierwszej ekspozycji Nowej Rzeczowości jego obrazów jest najwięcej - Hartlaub uważa Beckmanna za wiodącą postać tego nurtu. Lecz mimo, iż jego dzieło jest w latach dwudziestych bardziej "obiektywne", to pozostaje ono w pewien sposób na marginesie Nowej Rzeczowości, tworzy bowiem uniwersum teatralne, nie zaś rzeczywiste. Z czasem jednym z ulubionych tematów Beckmanna staje się maskarada: inspiruje się światem kuglarzy, tancerzy i karnawału, jak pokazuje to na obrazie Przed balem maskowym, będącym pendantem zrealizowanego dwa lata wcześniej Portretu rodzinnego.

Max Beckmann. Przed balem maskowym (1922)
Staatsgemäldesammlungen, Monachium.

Max Beckmann. Portret rodzinny (1920)
Museum od Modern Art., Nowy Jork.

Oba płótna są skonstruowane według tego samego schematu: Backmann ukazuje przestrzeń maksymalnie zamkniętą i ograniczoną, gdzie postaci ściśnięte są niczym w jakimś pudle. Owo dziwne wrażenie panującej tam duszności, zdaje się być potęgowane nadmierną obecnością dekoracji. Użycie chłodnych kolorów i stylizowanych, niemal "tnących" form sprawia, iż atmosfera obu tych płócien tchnie surowością. Za każdym razem Beckmann - będący jednym z bohaterów tych dzieł - ukazuje się nam pośrodku swej rodziny. W Portrecie rodzinnym malarz jest do połowy zasłonięty przez swą żonę Minę, ubraną w czerwony gorset; w Przed balem maskowym nosi czarną maskę, która skrywa jego oblicze.

"Nasze miejsce jest w miastach
i to szczególnie teraz.
Winniśmy bowiem i my poznać ową wielką nędzę,
mającą rychło nadejść. (…)
Jeśli tak kocham malarstwo to dlatego,
że zobowiązuje mnie ono do bycia obiektywnym."
                                                                                    MAX BECKMANN

źródło:
WIELCY MALARZE, ICH ŻYCIE, INSPIRACJE I DZIEŁO.
Wydawca: Eaglemoss Polska