Michał Anioł Buonarroti był zarazem malarzem, rzeźbiarzem i architektem. W każdej z tych dziedzin potrafił dać dowód swego wielkiego geniuszu.
Pochodził z Florencji, gdzie uczył się rzeźby studiując posągi antyczne z kolekcji Wawrzyńca Wspaniałego. Prawdziwą sławę zdobył jednak w Rzymie, dzięki swej przecudownej rzeźbie Piety. Już współcześni cenili go bardzo wysoko, na równi z innymi wielkimi artystami włoskiego renesansu, Leonardem da Vinci i Rafaelem. Rada miejska Florencji zlecała mu wykonanie licznych rzeźb i malowideł. Potężny ród Medyceuszy zamówił u niego grób rodzinny.
Mianowany naczelnym budowniczym kościoła św. Piotra, osiągnął jedno z najwyższych stanowisk dostępnych artystom jego epoki.
W 1508 roku papież Juliusz II postanowił powierzyć sławnemu już artyście wykonanie fresków dla dekoracji sklepienia Kaplicy Sykstyńskiej w pałacu watykańskim.
Michelangelo podzielił sklepienie, wprowadzając pięć rodzajów płaszczyzn: dziewięć centralnych, prostokątnych obrazów, przedstawiających sceny biblijne i mających po obu stronach nagich młodzieńców (tzw. ignudi); dwanaście dużych, umieszczonych na bokach sklepienia prostokątów, przedstawiających siedmiu proroków i pięć Sybilli, otoczonych przez amorki (putti); cztery pendentywy (trójkątne spływy w narożnikach sklepienia); wreszcie u podstawy, osiem malowideł w trójkątach i szesnaście w lunetach. W sumie ponad 500 metrów kwadratowych powierzchni. Praca była uciążliwa i postępowała bardzo wolno. Cztery lata morderczego wysiłku kosztowało Michała Anioła wykończenie tego gigantycznego fresku. Pozbył się pomocników, których wcześniej sprowadził z Florencji i najczęściej pracował sam, całymi godzinami leżąc na rusztowaniach, wiele metrów nad ziemią. Jednakże jaki wspaniały osiągnął rezultat!
Stworzenie Adama (1510).
Sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej - fragment. Watykan.
Szóstego dnia, Bóg stworzył mężczyznę i kobietę na obraz swój. "Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi!" ;"... wtedy to Pan Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą".
Malowidło, w którym Michał Anioł zinterpretował jeden z pierwszych ustępów Genesis, jest bez wątpienia najbardziej znaną spośród jego prac. Akt stwórczy przekazujący życie jak iskrę elektryczną, był zapewne inspirowany słowami hymnu, zwracającego się do Boga - "zapalającego światło zmysłom".
W Ewangelii Łukasza i Mateusza, palec Boży utożsamiany jest z Duchem Świętym. Gest, który stał się już dla nas po prostu symbolem samego życia, odzwierciedla istotę zależności pomiędzy pierwiastkiem ludzkim i boskim, istotę związków, jakie łączą świat ziemski z zaświatami, ze światem duchowym i ezoterycznym. Podczas gdy tradycyjna ikonografia przedstawia przeważnie Boga siedzącego, Michał Anioł pokazuje Boga unoszącego się w przestworzach, wspierającego się na aniołach i obejmującego lewym ramieniem postać kobiecą, która jest być może przyszłą kobietą, czekającą na swoje stworzenie. Postaci okrywają purpurowe szaty, nawiązujące do barwy szat kardynalskich i papieskich. Nagość leżącego Adama uwydatnia jego atletyczną budowę. Jeszcze raz Michał Anioł daje dowód swej niezwykłej znajomości budowy człowieka, zarówno od strony wewnętrznej, jak i zewnętrznej. I on, i Leonardo da Vinci zgłębiali tajniki anatomii tak, jak nikt nigdy przed nimi nie ośmielił się tego robić. Kunsztownie nakładane kolory uwydatniają wypukłości i wklęsłości, podkreślone jeszcze wyszukaną pozą postaci. Przez takie "anatomiczne" potraktowanie tematu twórca osiąga efekt piękna idealnego.
"Zaczyna od chaosu,
przechodzi do ekstazy,
a kończy zagładą.
Michał Anioł stoi ponad ludzkim rodzajem"
LAMARTINE,1868.
Michał Anioł Buonarroti zmarł w wieku osiemdziesięciu dziewięciu lat po życiu wypełnionym ciężką pracą, z duszą zwróconą ku Bogu.
źródło:
WIELCY MALARZE, ICH ŻYCIE, INSPIRACJE I DZIEŁO.
Wydawca: Eaglemoss Polska
