CZERWONE DRZEWO

Piet Mondrian urodził się w Holandii w roku 1872. Młody, uzdolniony rysownik dość wcześnie postanawia zostać malarzem. Wysoka jakość techniczna jego prac zostaje szybko zauważona - a więc wydawać by się mogło, iż przed Mondrianem stoi spokojna, bezpieczna i pozbawiona wstrząsów kariera. Tak jednak się nie stanie! Jego silna osobowość, jak i stawiane sobie wysokie wymagania sprawią, że malarz nieustannie poszukiwać będzie oryginalnej drogi, poza głównymi kierunkami artystycznymi epoki. Mondrian porzuca pejzaż na rzecz kubizmu, a kiedy propozycja kubistyczna nie spełnia jego oczekiwań - kontynuuje dalej swe poszukiwania. W wieku czterdziestu lat osiąga wreszcie swój cel - dochodzi do abstrakcji.
Mondrian - jeden z najważniejszych przedstawicieli sztuki XX wieku - stwarza podstawy nowego języka plastycznego, którego konsekwencje nie zostały jeszcze do końca ogarnięte.

Piet Mondrian. Czerwone drzewo (1908).

Gemeentemuseum, Haga.

Od początku wieku po wybuch pierwszej wojny światowej malarstwo Mondriana obsesyjnie krąży wokół motywu drzewa. Zarówno na jego wczesnych pejzażach, jak i na płótnach kubistycznych z roku 1914 nieustannie, pod różnymi formami pojawiają się drzewa.

Malując Czerwone drzewo, Mondrian skupia się na głównym motywie. Jeśli chodzi o technikę, wciąż jest tu jeszcze widoczny wpływ fowizmu i neoimpresjonistów. Artysta nakłada farbę niewielkimi plamkami. Główną część obrazu zajmują - interesująco zestawione - czerwień i błękit. Gdzieniegdzie pojawiają się żółto-pomarańczowe punkty. Cień i kontrast uzyskane zostają za pomocą zmiany intensywności kolorów. Sękata sylwetka drzewa nabiera charakter wybitnie majestatyczny. Mimo to, w ogóle nie odcina się od tła obrazu. I choć istnieje dalszy plan (przedstawiający łąkę z zamykającą ją w tle barierą) drzewo zdaje się stapiać z otaczającą je przestrzenią.

W pierwszej chwili narzuca się czerwień, ale ponieważ jest ona połączona z błękitem, widać po chwili, iż chodzi tu o kolorystyczną jedność, obraz zaczyna oddziaływać jako jednolita całość, a nie jak kompozycja figuratywna. Mondrain stosuje tu technikę pointylistyczną, ale na swój sposób, bardzo odległy od postępowania jego poprzedników. Zachodzący między kolorami kontrast nie sugeruje żadnego efektu optycznego, lecz raczej mistyczną interpretację przyrody. Jak zdaje się wskazywać czerwony, potężny pień - drzewo jest wyrazem żywotności. Podporządkowane jest ono jednak również prawom ciężkości i nieuniknionego rozkładu, o czym świadczą najciemniejsze gałęzie.

"Pierwszą rzeczą, którą należało zmienić

w moim malarstwie był kolor.

Zastąpiłem kolor naturalny kolorem czystym.

Zrozumiałem bowiem wtedy, że na płótnie

nie można przedstawiać kolorów natury."

                                                          PIET MONDRIAN, 1942.

źródło:

WIELCY MALARZE, ICH ŻYCIE, INSPIRACJE I DZIEŁO.

Wydawca: Eaglemoss Polska